3 marca – Stanisław Kusiak / Izrael – krótka historia państwa i jego obywateli

70 lat istnienia państwa naznaczonych ogromną ilością wojen. Społeczeństwo składające się z mozaiki narodów i religii. Fenomen Europy Zachodu pod względem postępu i ilości laureatów nagrody Nobla. Żydowscy nobliści z polskimi korzeniami.
To wszystko będzie podczas pokazu filmowego reportażu.

we wtorek 3 marca 2020 o godz. 17.00
Wstęp wolny

Reportaże z moich podróży

Stanisław Kusiak

Izrael
– krótka historia państwa i jego obywateli

Społeczeństwo Izraela – ludzka mozaika

Miejsce pochodzenia (skąd przybyli)
Aszkenazyjczycy – pochodzą z Europy Środkowej i Wschodniej oraz imigranci
z  Ameryki Północnej, Australii i Afryki Północnej.
Sefardyjczycy – potomkowie Żydów wygnanych z Hiszpanii i Portugalii
Mizrachim – z państw arabskich w Afryce Półn., Bliskiego Wschodu i Azji Środkowej
Felaszowie – tak zwani czarni Żydzi, pochodzący z Etiopii.
Druzowie, Samarytanie, Czerkiesi, Beduini.

Wyznanie religijne Żydów,Judaizm
Żydzi świeccy – 20%, Ortodoksi -17%, Ultraortodoksi (haredi) – 8%
Chasydzi, Żydzi Mesjanistyczni, Karaimowie

Inne wyznania religijne
Muzułmanie – 16%, Chrześcijanie – 8%, Druzowie – 8%, Światowe Centrum Bahaizmu

Wyznania chrześcijańskie
Kościół Rzymskokatolicki, Apostolski Kościół Ormiański, Rosyjski Kościół Prawosławny, Syryjski Kościół Ortodoksyjny, Kościół etiopski – koptyjski oraz: prezbiterianie, baptyści, zielonoświątkowcy, adwentyści i kwakrzy

Genialni Żydzi

Zdobyli 1/4 wszystkich nagród Nobla,choć Żydzi są zaledwie jedną sześćsetną populacji świata. W USA, gdzie stanowią 2% populacji, ich przedstawiciele zdobyli 27 proc. nagród Nobla i 25 proc. nagród Turinga (nauki komputerowe).
W pierwszej połowie XX w. zdobyli oni 14 proc. tych nagród, w drugiej połowie XX w. już 29 proc., a w wieku XXI, jak na razie, 32 proc. Odnoszą sukcesy w naukach ścisłych, muzyce, sztuce, literaturze i polityce. Ktoś powie: „Przypadek”. Żydzi stanowią 21 proc. wśród studentów Ivy League (muzyka), 26 proc. laureatów Kennedy Center (sztuka), czy aż 51 proc. wśród zdobywców nagrody Pulitzera za prace poświęcone nauce. Zdominowali również szachy, zdobywając ponad połowę najwyższych trofeów w XX-wiecznych turniejach. Formalnością jest również przypomnienie ich wkładu w rozwój najważniejszych dla współczesnego świata dziedzin nauki: Albert Einstein – teoria względności i fizyka kwantowa, John von Neumann – teoria gier, Richard Feynman i Murray Gell-Mann – fizyka cząstek elementarnych.

Przeglądając żydowskich noblistów i ich życiorysy łatwo spostrzec, jak wielu z nich wywodzi korzenie z terenów Rzeczpospolitej. Wstydliwie o nich nie mówimy. A Żydzi pamiętają. Oto polscy Żydzi, laureaci Nagród Nobla (przemilczani i zapomniani).

1. Tadeusz Reichstein (1897–1996), urodzony we Włocławku W 1950 roku otrzymał Nobla z medycyny i fizjologii za odkrycie kortyzonu.
2. Izaak Singer (Isaac Bashevis Singer, 1904–1991), urodzony w Leoncinie pod Warszawą. W 1978 roku został laureatem Nobla w dziedzinie literatury
3. Józef (Joseph) Rotblat (1908–2005), urodzony w Warszawie. W 1995 roku otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla za wysiłki na rzecz zredukowania broni jądrowej na świecie.
4. Mieczysław Biegun (Menachem Begin, 1913–1992) urodzony w Brześciu nad Bugiem. Razem z Sadatem, otrzymali Pokojowe Nagrody Nobla (16 grudnia 1978 roku).
5. Leonid Hurwicz, urodzony w 1917 roku. W 2007 roku otrzymał Nagrodę Nobla z ekonomii.
6. Szymon Perski (Szimon Peres), urodzony w 1923 roku w Wiszniewie (województwo wileńskie). W 1994 roku otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla.
7. Jerzy Szarpak (Georges Charpak), urodzony w 1924 roku w Dąbrowicy (województwo wołyńskie). W 1992 roku otrzymał Nagrodę Nobla za wkład w dziedzinie opracowania detektorów cząstek.
8. Andrzej Wiktor Schally (Andrew Viktor Schally), urodzony w 1926 roku w Wilnie, otrzymał Nobla z medycyny w 1977 roku.
9. Roald Hoffman, urodzony w 1937 roku w Złoczowie w ówczesnym województwie lwowskim. Otrzymał Nobla z chemii w 1981 roku, od 1965 roku do dzisiaj pracuje na Cornell University w USA.
10. Albert Abraham Michelson (1852–1931). Urodził się w Strzelnie na Kujawach. Laureat Nagrody Nobla w 1907 roku w dziedzinie fizyki za konstrukcję interferometru.
    Wojny toczone z Izraelem i akcje odwetowe Izraela w latach 1948-2019

Wojny toczone z Izraelem i akcje odwetowe Izraela w latach 1948-2019

1948-1949 – pierwsza wojna z 5 państwami arabskimi
1949-1956 – aneksja Gazy, Samarii i Judei przez Jordanię
1949-1956 – ataki fedainów na osiedla żydowskie
1956 – kampania sueska
1957-1967 – ataki fedainów na osiedla żydowskie
1964 – bitwa o wodę z rzeki Jordan
1966 – operacja „Shredder”, odwet wobec Jordanii
1967 – wojna z Syrią o wzgórza Golan
1967 – wojna sześciodniowa z Syrią, Jordanią i Egiptem
1968 – operacja „Inferno” na bazy OWP w Jordanii
1967 – 1970 – wojna na wyczerpanie
1970 – 1972 – wojna z Organizacją Wyzwolenia Palestyny Jasira Arafata
1968 – 1972 – wojska Izraela dokonały 5270 operacji odwetowych
1973 – wojna Jom Kippur, Izrael był na granicy unicestwienia
1974 – 100 dni wojny na wyczerpanie Izraela
1978 – operacja „Litani”, wojna z Libanem
1982 – 1985 – pierwsza Wojna Libańska
1987 – 1991 – pierwsza intifada, powstanie Palestyńczyków przeciwko Izraelowi
2000 – 2004 – Intifada Al-Aksa
2006 – druga wojna libańska
2008 – operacja Płynny Ołów – wojna z Hamasem
2014 – operacja Ochronny Brzeg
Do 2019 r. – kilkaset ataków rakietowych Hamasu ze Strefy Gazy na terytorium Izraela. Żadnej z wymienionych wojen Izrael nie przegrał.

*****

Kolejne wydarzenie autorskiego cyklu Stanisława Kusiaka w Domu Kultury LSM:
Reportaże z moich podróży.
we wtorek 7 kwietnia 2020, godz. 17
temat: Izrael – atrakcyjne państwo
Obrzędy (np. obrzezanie), obyczaje i zwyczaje, cuda przyrody (parki), architektura dawna i współczesna, archeologia, oświata, nauka (nobliści), kultura. Muzyka etniczna i współczesna.