Wystawa czynna od czwartku 11 do piątku 19 stycznia 2018 r. w  Domu Kultury LSM w Lublinie, ul. K. Wallenroda 4a, tel. 81 743 48 29    Wstęp wolnyWystawa w DK jest po raz kolejny i tym razem towarzyszy konferencji naukowej Kultura ludowa Lubelszczyzny – stan, wartości, perspektywy oraz VIII Ogólnopolskiemu Przeglądowi Zespołów i Grup Kolędniczych

Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie

Wystawa „Jan Pocek 1917-1971”

 w ramach projektu Wielki powrót czyli Rok Jana Pocka 

ulotka.pdf

Rok 2017 był rokiem wielu rocznic (Rok Wisły, Rok Josepha Conrada-Korzeniowskiego,  Marszałka Józefa Piłsudskiego, Adama Chmielowskiego, Tadeusza Kościuszki, błogosławionego Honorata Koźmińskiego, 300-lecia koronacji Cudownego Obrazu Matki Bożej). Lubelszczyzna dołączyła do kalendarium świętowanych rocznic swoją lokalną, a jednocześnie ponadlokalną rocznicę. Rok 2017 był Rokiem Jana Pocka, poety, który choć życiem i działalnością związany z Ziemią Lubelską, jest wielką i znaczącą postacią polskiego życia literackiego i kulturalnego. Uhonorowanie Jana Pocka w roku stulecia urodzin poety (urodził się bowiem w roku 1917, zmarł w roku 1971), leżało na sercu wielu osobom i instytucjom. Już w roku 2016 – z inicjatywy Mariana Burka, wielkiego admiratora twórczości Pocka, doszło do podpisania listu intencyjnego zatytułowanego „Posłanie do mieszkańców Lubelszczyzny”, którego ideą było zrealizowanie wielu przedsięwzięć kulturalnych w roku 2017 mających na celu przypomnienie szerokiemu ogółowi społeczeństwa lubelskiego i polskiego postaci i dzieła Jana Pocka. Pod apelem podpisali się m.in. Wojewoda Lubelski i Marszałek Województwa Lubelskiego, a także przedstawiciele licznych stowarzyszeń kulturalnych regionu, instytucji kulturalnych i edukacyjnych oraz mediów lubelskich. Jednym z sygnatariuszy apelu była Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie, która ostatecznie wszystkie pomysły i idee pomysłodawców spięła w projekt zatytułowany „Wielki powrót, czyli Rok Jana Pocka” i wraz ze Stowarzyszeniem Twórców Ludowych złożyła w konkursie ofert do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Uzyskane dofinansowanie na realizację projektu ze strony MKiDZ pozwoliło na realizację niemal wszystkich zaplanowanych komponentów projektu. Projekt miał z założenia funkcjonować cały rok 2017. Zadanie realizowała Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie wespół ze Stowarzyszeniem Twórców Ludowych. Wymiernym efektem tego zadania jest wystawa objazdowa, dziewięć banerów prezentujących życie i twórczość Jana Pocka, recepcję jego dzieł, Ogólnopolski Konkurs Literacki im. Jana Pocka, jak również historię nadania imienia poety szkole w Markuszowie). Wystawa, barwna i bardzo przejrzyście skonstruowana, w czasie Roku Jana Pocka towarzyszyła licznym wydarzeniom organizowanym m.in. w Lublinie, Markuszowie, Kurowie, Kaleniu, była eksponowana w szkołach, domach kultury, parafiach, remizach strażackich. Ekspozycja ta będzie – zgodnie z założeniem pomysłodawców projektu – przez następne lata „krążyła” po regionie lubelskim (i nie tylko), odwiedzając szkoły, instytucje kultury, miejsca spotkań regionalistów i twórców literatury, promując postać Jana Pocka, a jednocześnie zachęcając m.in. do udziału w kolejnych edycjach konkursu literackiego jego imienia. Po raz kolejny powraca do Domu Kultury Lubelskiej Spółdzielni Mieszkaniowej, by przywrócić wszem i wobec pamięć o wyjątkowym mieszkańcu Lubelszczyzny, skromnym Człowieku i wielkim Poecie – Janie Pocku.

Ewa Hadrian

Jan Pocek – Kalendarium

1917 – 4 maja w Zabłociu, w gminie Markuszów urodził się Jan Pocek (Poczek), syn Antoniego Pocka (zm. 1921) i Franciszki z domu Mańka (zm. 1960).

1930 – Ukończył Szkołę Powszechną w Markuszowie (obecnie jest jej patronem) z wynikiem bardzo dobrym.

1932 – Zaczyna działać w Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici”.

1937 – Debiutuje w czasopiśmie „Wici”.

1939 – Podczas II wojny światowej przyłączył się do Batalionów Chłopskich w obwodzie puławskim. Współpracował z prasą podziemną, szczególnie z pismem „Orle Ciosy”, którego tytuł wymyślił i w którym publikował wiersze.

1943 – Przystąpił do Tajnego Związku Pisarzy Chłopskich.

1944 – Przystąpił do grona pisarzy ludowych skupionych wokół pisma „Wieś Tworząca”.

1945 – Został członkiem Koła Literatów Ludowych w Lublinie, następnie Oddziału Wiejskiego Związku Zawodowego Literatów Polskich. Dorywczo pracował w spółdzielni w Markuszowie.

1946-1947 – Był słuchaczem Spółdzielczego Kursu Korespondencyjnego.

1947 – Na początku czerwca ukazał się pierwszy tomik poetycki Jana Pocka Zgrzebne pieśni.

1948 – 3 kwietnia zawarł związek małżeński z Marianną (Marią) Wiśniecką (ur. 15 lipca 1922) z sąsiedniej wsi Kaleń. W listopadzie złożył podanie o pracę w Zarządzie Głównym Towarzystwa Uniwersytetów Ludowych. Odpowiedziano mu, że w związku z reorganizacją instytucji niemożliwe jest skorzystanie z jego oferty.

1949 – W połowie roku, dzięki staraniom Leona Pokory otrzymał pracę w redakcji czasopisma „Gromada” i przeniósł się do Warszawy. 3 marca urodził się syn poety, Kazimierz.

1950-1951 – Od września 1950 do końca maja 1951 uczestniczył  w ośmiomiesięcznym kursie w Ośrodku Szkolenia Dziennikarzy.  31 maja 1951 r. ukończył kurs z wynikiem bardzo dobrym. Po jego ukończeniu otrzymał uprawnienia dziennikarskie i zaczął systematycznie publikować swoje artykuły na łamach „Gromady Rolnika Polskiego”. Opatrywał je pseudonimem Jan Paprotny, a mniejsze notatki kryptonimem J. P.

1953 – 2 sierpnia urodził się syn poety, Stanisław.

1955 – Został odznaczony Medalem 10-lecia Polski Ludowej.

1956 – 8 października urodziła się córka poety, Jadwiga.1957 – Otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi. Wrócił na wieś, zajął się pracą na roli. Ze względu na stałe zagrożenie gruźlicą otrzymał skromną rentę inwalidzką. W dalszym ciągu pisał.

1959 – Zainicjował powstanie w Puławach Klubu Twórców Ludowych.

1966 – Zdobył I nagrodę w konkursie literackim ogłoszonym przez Międzywojewódzki Klub Pisarzy Ludowych; został wybrany delegatem z województwa lubelskiego na Kongres Kultury Polskiej.

1967 – Otrzymał nagrodę Prezydium WRN w Lublinie za całokształt twórczości.

1968 – Uczestniczył w powstaniu Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie.

1969 – Został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.

1970 – Został odznaczony Odznaką Honorową „Za zasługi dla Lubelszczyzny”.

1971 – 26 czerwca zmarł w Kaleniu i został pochowany na cmentarzu w Markuszowie.

1972 – Został pośmiertnie odznaczony Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945

Po debiucie w „Wiciach” (1937) i publikacjach w konspiracyjnym piśmie „Orle Ciosy” Jan Pocek drukował w prasie powojennej („Chłopska Droga”, „Głos Młodzieży Wiejskiej”, „Gromada – Rolnik Polski”, „Kamena”, „Kurier Lubelski”, „Miesięcznik Ludowy”, „Nowa Wieś”, „Orka”, „Scena”, „Sztandar Ludu”, „Twórczość Ludowa”, „Tygodnik Kulturalny”, „Wieś”, „Wieści”, „Zdrój”, „Zielony Sztandar”, „Zorza”). Jego wiersze opublikowane zostały w antologiach: Wieś tworząca (I-IV, Lublin 1962-70), Od Bugu do Tatr i Bałtyku (Lublin 1965), Wiersze proste jak życie (Lublin 1966), Antologia poezji ludowej 1830-1980 (Warszawa 1967, 1985), Chłopski znak (Lublin 1969), Pogłosy ziemi (Warszawa 1971, 1972), Suplikacje czasu wojny (Warszawa 1983, 1986), Całe bogactwo domu (Lublin 1986), Ojczyzna. Antologia współczesnej poezji ludowej (Lublin 1987), Przed tak Wielkim Sakramentem. Antologia polskiej poezji o Eucharystii (Poznań 1988), Prośba do Matki Boskiej (Warszawa 1991), Wołanie z ziemi (Lublin 1991), Okruchy chleba (Wrocław 1992), Największa jest miłość (Kraków 1995, 1999), Ściga Cię moje serce (Niepokalanów 1996), Gdzie pył chlebowy słońca sięga (Lublin 2001). Ukazały się też tomy autorskie: Zgrzebne pieśni (Łódź 1947), Malwy (Lublin 1963), Wiersze (Warszawa 1973), Poezje (Lublin 1980, 1984), Głosy ziemi (Warszawa 1981), I miłość i przymierze (Lublin 1987, współautor Stanisław Buczyński), Poezje wybrane (Warszawa 1988). W rękopisie pozostaje niedokończona powieść Plon cierpienia (Muzeum Literackie im. Józefa Czechowicza w Lublinie). oprac. na podstawie biogramu autorstwa dra Donata Niewiadomskiego zamieszczonego w Encyklopedii katolickiej, T. 15, Lublin 2011

Kurator wystawy – Marta Tomasik (WBP im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie)